Hyperventilatie

Hyperventilatie is het ‘overmatig ventileren’, d.w.z. het teveel ademhalen doordat men te veel ineens of te snel ademhaalt. Hierdoor daalt het koolzuurgehalte in het bloed en ontstaat er een verstoorde balans van bepaalde stoffen (de CO2/HCO3- balans). Dit geeft een heel scala aan klachten, wat het hyperventilatiesyndroom wordt genoemd. Meestal worden in de literatuur zo’n 16 tot 18 klachten genoemd, waaronder pijn op de borst, duizeligheid, gespannenheid, benauwd gevoel, hartkloppingen, tintelingen en in de war zijn. Deze klachten kunnen zoveel angst oproepen dat men vanwege spanning meer gaat hyperventileren, waardoor men in een vicieuze cirkel terecht komt. Hyperventilatie en angststoornissen gaan vaak samen.

Hyperventilatiesyndroom kan met de bekende ‘hyperventilatie aanvallen’ gepaard gaan, maar dit hoeft absoluut niet. Het is een misverstand om te denken dat alleen mensen die wel eens aanvallen krijgen, lijden aan een hyperventilatiesyndroom. Vaak worden mensen die een aantal vage lichamelijke klachten hebben, over moeheid klagen en mijdend gedrag vertonen niet goed begrepen in hun klachten. Onontdekt blijft dat deze klachten voortkomen uit het feit dat iemand de hele dag door wat teveel in- en uitademt.
Wij spreken dan van een dysfunctionele ademhaling; dit betekent dat het adempatroon niet adequaat verloopt.

Binnen ademtherapie leert de cliënt weer vertrouwd te worden met, en te vertrouwen op, een lage rustige ademhaling, waardoor de cliënt zijn hoge snelle ademhaling kan loslaten. Het gaat hierbij om het (durven en leren) loslaten van nadelige gewoonten, zodat het natuurlijke adempatroon zijn weg weer kan vinden. Dit in tegenstelling tot het vaak gebruikte tellen van de ademhaling (b.v. 4 tellen inademen en 4 tellen uitademen), waarbij een nieuwe wijze van ademen wordt afgedwongen en aangeleerd. Zeker bij mensen met hyperventilatieklachten is deze laatste methode niet aan te raden, aangezien het vaak de neiging tot, soms krampachtige, controle van de ademhaling versterkt en de spanning groter maakt.